گروهی از اهالی فرهنگ افغانستان کارزاری را برای جمعآوری مستندات بهمنظور تکمیل پرونده ثبت جهانی ساز رباب در سازمان علمی-فرهنگی سازمان ملل متحد، یونسکو، بهعنوان میراث فرهنگی مشترک میان ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان آغاز کردهاند
دکتر داوود عرفان، مدیر مسئول نهاد پارسیبان، در صحبت با ایندیپندنت فارسی گفت کشورهای دیگر بهاستثنای افغانستان به یونسکو پیشنهاد ثبت جهانی رباب را داده بودند، اما فرهنگیان افغانستان به این تصمیم اعتراض کردند و خواستار اضافه شدن نام افغانستان در این فهرست شدند
عرفان گفت فرهنگیان ایران از آنها خواسته بودند که حکومت افغانستان برای ثبت مشترک رباب در یونسکو اقدام کند، اما حکومتی در افغانستان وجود ندارد که درخواستش در یونسکو پذیرفته شود
او افزود از تمام فرهنگیان و هنرمندان افغانستان خواسته است که یک نامه اینترنتی را امضا کنند تا هنر ساختن و نواختن رباب بهطور مشترک در یونسکو ثبت شود. او بیان کرد: «ما روند جمعآوری مستندات برای ثبت مشترک ساز رباب در یونسکو را آغاز کردیم و باید یونسکو قبول کند که این ساز بهگونه مشترک ثبت شود.» او افزود افغانستان حکومت مشروع ندارد که به نمایندگی از آن، رباب را در فهرست یونسکو ثبت کند
عرفان سال گذشته با همکاری شماری از فرهنگیان مستنداتی را برای ثبت شب یلدا بهعنوان میراث فرهنگی کشورهای منطقه ازجمله افغانستان جمعآوری کرد و پس از آن یونسکو شب یلدا را با ذکر نام افغانستان ثبت کرد. برای ثبت مشترک رباب بهعنوان میراث فرهنگی، انجمن علمی صلح ایران گردآوری امضا از فرهنگیان اهل افغانستان را به عهده گرفته است
در متن انجمن علمی صلح ایران آمده: «نياز است كه اهل فرهنگ و دانش از اين كشور (افغانستان) مشاركت فعالانهتری در اين پويش داشته باشند تا شمار بيشتری امضا گردآوری و به يونسكو تقديم شود. اميد است اين همكاری فرهنگی به تقويت پيوندهای مهر و دوستی ميان همسايگان ياری رساند
رباب یکی از کهنترین سازهای موسیقی در آسیای مرکزی، جنوبی و جنوبغربی است که در فرهنگ مردم و اقوام افغانستان، ایران، تاجیکستان و ازبکستان تنیده شده است. افغانستان ربابسازان و ربابنوازان مطرحی دارد و این ساز محبوبیت زیادی در موسیقی این کشور دارد، اما با روی کار آمدن مجدد طالبان موسیقی و نوازندگی ممنوع شده است. اهالی موسیقی ازجمله سازندگان و ربابنوازان در وضعیت دشوار اقتصادی در افغانستان به سر میبرند و شماری هم از ترس حملههای انتقامجویانه طالبان این کشور را ترک کردهاند
طالبان که مخالف سرسخت هنر بهویژه موسیقیاند، بههیچعنوان برای ثبت سازهای موسیقی اصیل این کشور در یونسکو اقدام نخواهند کرد. رژیم طالبان اختناق شدید در فضای هنری افغانستان حاکم کرده است و بیشتر هنرمندان این کشور را ترک کردهاند